İbni-i Arabî'de Rakamlar, Lafzî ve Gaybî Harfler

Dilin Genişletilmiş expanded-Fenomenolojisi'ne Giriş Dersi:

(Mathesis ve Skhemata'ların temaşasına doğru...)

"Mekke
Aydınlanması" adlı eserin "İbni-i Arabî'de Rakamlar, Lafzî ve Gaybî
Harfler, Şekiller" başlığı altında kısa bir okuma ve yorumlama çabasını
paylaşıyoruz.

Kozmolojik
"sonsuz geriye gitme", başlangıcı gösterme yaklaşımının neden
Teoloji'ye uymayacağını (Tanrı'nın zât'ına uygulanamayacağını) kısaca
belirterek Aristo'yu bildiğini ve de hatta Kozmoloji, Teoloji ve Psikoloji ide
veya isimlerinin birbirlerine yüklenemeyeceği sonucuyla da Kant'ın
antinomilerini örtük olarak aklettiğini gördüğümüz İbn-i Arabî Tanrı'nın
zamanda evveliyatını düşünmenin doğurduğu paradoksu da dile getirmeden edemez:
Eski Tanrı'lara gittikçe (doğrulan, Teogonik tanrılar) isim mi değiştirmemiz
gerektiğini sorar (örtük olarak Elohim ve Yehova isimlerinin telaffuz
edilmemesinde karar kılan Yahudi teolojisindeki çelişkiyi de ifade etmiş olur):
İsim tek olarak kalır. Ancak ne Kozmos'un yaratımına (onlar geriye gittikçe
sonsuz çoğalırlar) teşmil edilebilir, ne de "biz" (psikolojik
"ruh") kozmoz'un şu ya da bu safhasına teşmil edilebiliriz. Erken ve
net Kantçılıktır bu.

Sonrasında ise Akılcı
Aydınlanma felsefesinin en çok unuttuğu "Dil", rakam, rabıta,
geometri, harf, telaffuz, yazı, şekil meselesine (ruhun visé ve Bedeutung
katmanları) doğrudan ilişkili gördüğü için girer. Eşi benzeri ancak Vico ve
Condillac'ı beklersek bulacağımız analiz Platon'un mathesis ve dionia
ilişkisine geri götürülerek sınanabilir (veya Hegel'in Ansiklopedi'sindeki
"Tin Bilimi" bölümüne -ileri götürülerek- ki onda da –Arabî’ni net
olarak ifade ettiği gibi- rakam (nicelik) ile "şey" (nitelik)
ilişkisi kopuşu (şeyin ortadan kaybolduğunda rakamın kalmasındaki beyhudelik)
diyalektik negativite'nin bağrıdır.

Sadece 2 harfle
yazarak 1 gaybi harfi ister istemez davet ettiğimizdeki sorumluluğa bizi
uyandırır. Ya da lafzî boş telaffuzlarımızın (logorhée) kâinatı nasıl işgal
ettiği (Tanrı'ya yükselemeden cehennemî "kirlilik" yarattığından söz
ederek Baudrillard'ı önceler...

Obskürantizmden bizi
(bir harf için savaşan tarafları) alıkoymak için "arabuluculuk"
yapar, müzakere eder (pourparlers, Deleuze)...

Doyumsuz okumalar
herkese...

Kayıt: 5 Aralık 2019